Finansal piyasalarda, yatırımcılara yatırım seçeneklerini değerlendirebilmeleri ve etkili yatırım kararları alabilmeleri için yeterli bilgi sağlanmalıdır. Kitle fonlaması piyasasındaki temel yatırım bilgi formu (“KIIS”), potansiyel yatırımcıları bilgilendirmek ve bilinçli yatırım kararları alabilmelerini sağlamak için tasarlanmıştır.
Kavram, menkul kıymetler halka arz edildiğinde veya düzenlenmiş bir piyasada işlem görmeye kabul edildiğinde söz konusu olan izahnameye benzer. Ancak, aynı değildirler. KIIS, kitle fonlaması piyasasının ihtiyaçları ve koşulları için tasarlanmıştır.
Avrupa Kitle Fonlaması Tüzüğü (“ECSPR”) uyarınca, kitle fonlaması hizmet sağlayıcıları (“CSP'ler”), potansiyel yatırımcılara her kitle fonlaması teklifi için KIIS sağlamakla yükümlüdür.[1] KIIS, proje sahipleri tarafından hazırlanmalıdır. Çünkü proje sahipleri KIIS’e dahil edilmesi gereken tüm bilgilere sahiplerdir. Ancak KIIS'yi yatırımcılara sağlama sorumluluğu üzerinde olan taraf CSP’lerdir.
Potansiyel yatırımcıların KIIS'teki bilgilere kolayca erişip anlayabilmesini sağlamak için KIIS’in pazarlama iletişimlerinden açıkça ayırt edilebilir olması ve en fazla altı A4 boyutunda sayfadan oluşması gerektiği düzenlenmiştir.[2]
KIIS’in; kitle fonlaması projesi, proje sahibi, kitle fonlaması süreci, risk faktörleri, kitle fonlaması amacıyla kullanılan araçlar, özel amaçlı araçlar (varsa), yatırımcı hakları, ücretler, yasal başvurular ve varsa portföy yönetimi hakkında adil, açık ve yanıltıcı olmayan bilgiler vermesi amaçlanmıştır.[3]
KIIS, potansiyel yatırımcıları mevduat garanti planları veya yatırımcı tazminat planları tarafından kapsanmayan kitle fonlaması ortamındaki riskler konusunda uyarmak için yeterli olmalıdır.[4]
CSP'ler, KIIS'in açıklığını, doğruluğunu ve eksiksizliğini sağlamaktan sorumludur.[5] CSP, yatırımın beklenen getirisi üzerinde önemli bir etkisi olabilecek bir eksiklik, hata veya yanlışlık tespit ederse, bunu derhal proje sahibine bildirmelidir.[6] Bu tür bir sinyal üzerine, proje sahibi derhal bu bilgileri tamamlamalı veya düzeltmelidir. CSP, KIIS tamamlanana veya düzeltilene kadar teklifi askıya almalıdır.[6] Askıya alınmanın 30 takvim günü sonrasında, KIIS tamamlanmamış ve düzeltilmemişse, CSP teklifi iptal etmelidir.[6]
Kredilerin bireysel portföy yönetimini sağlayan CSP'ler, potansiyel yatırımcılara platform düzeyinde bir KIIS sağlamalıdır.[7] Böyle bir durumda, CSP'ler platform düzeyinde KIIS'de yer alan bilgilerin eksiksizliğini, doğruluğunu ve açıklığını sağlamaktan sorumlu olmaya devam eder.[8]
[1] Art. 23(2) of ECSPR.
[2] Art. 23(7) of ECSPR.
[2] Art. 23(7) of ECSPR.
[3] Annex I to ECSPR.
[4] Recital (50) of ECSPR.
[5] Art. 23(11) and Recital (51) of ECSPR.
[6] Art. 23(12) of ECSPR.
[7] Art. 24(1) of ECSPR.
[8] Art. 24(6) of ECSPR.
Finans dünyası sürekli olarak dijitalleşirken, sermaye toplamanın geleneksel yollarına dijital tamamlayıcılar görmek şaşırtıcı değildir. Modern finans alanında kitle fonlamasının çoğunlukla dijital platformlar yoluyla kolaylaştırıldığını görsek de, kitle fonlamasının yöntemleri çok daha eskiye dayanır.
Kitle fonlaması kavramı, kitle fonlaması hizmeti için farklı modelleri kapsar. Farklı modellerin sınıflandırılması şimdiye kadar çeşitli parametrelere göre yapılmıştır, yani değer önerileri, uygulama kalıpları, fon sağlayıcı motivasyonları, riskler ve kitle fonlaması platformlarının yasal uyumluluk ihtiyaçları.[1] Yine de, fon sağlayıcının katkısı karşılığında finansal bir getiri beklentisinden yönlendirici bir ayrım ortaya çıkmaktadır. Özellikle, aşağıdaki kredi tabanlı, yatırım tabanlı ve fatura ticareti modelleri finansal getiri sağlarken, yatırım tabanlı olmayan modeller sağlamaz.
Kitle fonlaması, iş yaratmada önemli bir rol oynadığı kanıtlanmış olan yeni kurulan şirketler ve KOBİ'lere katkıda bulunan mükemmel bir katalizördür. OECD'nin bulgularına göre, beş yaşında veya daha küçük firmalar, toplam istihdamın yalnızca %21'ini oluştururken iş yaratmanın %47'sinden sorumludur.[1]