Finans dünyası sürekli olarak dijitalleşirken, sermaye toplamanın geleneksel yollarına dijital tamamlayıcılar görmek şaşırtıcı değildir. Modern finans alanında kitle fonlamasının çoğunlukla dijital platformlar yoluyla kolaylaştırıldığını görsek de, kitle fonlamasının yöntemleri çok daha eskiye dayanır. Tarih, kitle fonlamasının birçok örneğine tanıklık etti. Günümüzde dijital araçların da entegre edilmesiyle, kitle fonlaması endüstrisi hızla gelişip parlayabilir.
Kitle fonlamalarının başlangıcına bakarsak, kitle fonlaması on sekizinci yüzyıl İrlandasına kadar uzanır. Burada, dağınık fon sağlayıcıları tarafından küçük miktarlardaki fonların ödünç verildiği (örneğin, Irish Loan Fund ve ondan sonraki birçok benzer fon) bir sistem mevcuttur. Çok sayıda proje de, aile üyeleri, arkadaşlar, tanıdıklar veya toplumun bazı kesimleri gibi çevrenin küçük katkılarıyla finanse edilmiştir. Örneğin, Amerika Özgürlük Heykeli, bağış çağrısının duyurulması üzerine insanların sağladığı fonlarla tamamlanmıştır. Ve bu konuda bilinen bir diğer örnek olan Mozart, hayranlarının katkılarıyla konser turu için yeterli fona ulaşabilmiştir.
Kitle fonlaması şu şekilde tanımlanıyor:
"Genellikle İnternet üzerinden ağ kuran ve paralarını bir araya getirerek başkalarının girişimlerine yatırım yapan veya onları destekleyen bireylerin kolektif çabası”.[1]
Bu kapsamda, bir kitle fonlaması platformu, fon toplayıcıların ve fon sağlayıcılarının bir araya gelmesini sağlar. Başka bir deyişle, kitle fonlaması platformları, fon toplayıcıların projelerini başlattığı ve potansiyel fon sağlayıcılarının onları bulduğu çevrimiçi pazar yerleridir.
[1] Ordanini, A., Miceli, L., Pizzetti, M., & Parasuraman, A. (2011). Crowdfunding: Transforming Customers into Investors Through Innovative Service Platforms, Journal of Service Management, 22(4), 443–470, as cited in Zhao, L. & Ryu, S., (2020) “RewardBased Crowdfunding Research and Practice” Advances in Crowdfunding: Research and Practice, edited by Shneor, R., Zhao, L., & Flåten, B. T., 119, https://doi.org/ 10.1007/978-3-030-46309-0.
Finans dünyası sürekli olarak dijitalleşirken, sermaye toplamanın geleneksel yollarına dijital tamamlayıcılar görmek şaşırtıcı değildir. Modern finans alanında kitle fonlamasının çoğunlukla dijital platformlar yoluyla kolaylaştırıldığını görsek de, kitle fonlamasının yöntemleri çok daha eskiye dayanır.
Kitle fonlaması kavramı, kitle fonlaması hizmeti için farklı modelleri kapsar. Farklı modellerin sınıflandırılması şimdiye kadar çeşitli parametrelere göre yapılmıştır, yani değer önerileri, uygulama kalıpları, fon sağlayıcı motivasyonları, riskler ve kitle fonlaması platformlarının yasal uyumluluk ihtiyaçları.[1] Yine de, fon sağlayıcının katkısı karşılığında finansal bir getiri beklentisinden yönlendirici bir ayrım ortaya çıkmaktadır. Özellikle, aşağıdaki kredi tabanlı, yatırım tabanlı ve fatura ticareti modelleri finansal getiri sağlarken, yatırım tabanlı olmayan modeller sağlamaz.
Kitle fonlaması, iş yaratmada önemli bir rol oynadığı kanıtlanmış olan yeni kurulan şirketler ve KOBİ'lere katkıda bulunan mükemmel bir katalizördür. OECD'nin bulgularına göre, beş yaşında veya daha küçük firmalar, toplam istihdamın yalnızca %21'ini oluştururken iş yaratmanın %47'sinden sorumludur.[1]